Shenmue ismi ülkemizdeki oyun severlerin pek çoğu için bir anlam ifade etmiyor olabilir. Ancak dünya çapında en azılı fanatiklere sahip oyunları listeleyecek olsak mutlak suretle ilk 10’a girecShenmue ismi ülkemizdeki oyun severlerin pek çoğu için bir anlam ifade etmiyor olabilir. Ancak dünya çapında en azılı fanatiklere sahip oyunları listeleyecek olsak mutlak suretle ilk 10’a gireceğinden şüphemiz yok. Bu inceleme, küllerinden doğan bir seriye saygı duruşu niteliğindedireğinden şüphemiz yok. Bu inceleme, küllerinden doğan bir seriye saygı duruşu niteliğindedir. Bir serinin üçüncü oyununu beklemek biz oyun severlerin kurtulamadığı bir lanet haline dönüştü. Bu cümleyi okuduğunuzda aklınıza gelen ilk isim Half-Life olduysa ve çok fazla beklediğinizi düşünüyorsanız bu acının ne demek olduğunu bir de Shenmue severlere sorun isterseniz. 2001’de piyasaya çıkan ve hikayesi havada noktalanan Shenmue II’den bu yana tam 18 sene geçti. O dönem Ryo Hazuki’nin intikam hikayesiyle hüzünlenen çocuklar, bugün belki kendi çocukları derslerine çalışsınlar diye konsolun güç kablosunu saklıyor. “Dinozor ağlatan” olarak tarihe geçmiş E3 2015 Sony konferansında Final Fantasy 7 Remake ile birlikte duyurulan Shenmue III’ün akıbeti duyuruya rağmen kesinlik teşkil etmiyordu. Serinin yapımcısı Yu Suzuki oyunu tanıtmak yerine Kickstarter kampanyasını duyurmuş ve “Shenmue’yu kurtar!” kampanyasını başlatmıştı. Bu çağrı, oyun tarihinin en hızlı karşılık bulan çağrısı olarak kayıtlara geçti. İLKLERİN OYUNU Shenmue’dan bahsederken bir şeylerin ilkleri ve enlerinden söz etmeden konuyu ele almak mümkün değil. 1999 yılında SEGA Dreamcast için piyasaya sürülen ilk Shenmue tam anlamıyla sınırları zorlayan bir yapımdı. Dönemi itibarıyla tarihin en yüksek bütçeli oyunu olarak kayıtlara geçen Shenmue, bu masrafın karşılığını içeriğinde gösteriyordu. Bugün belki çok da anlam teşkil etmeyecek pek çok özelliği bir video oyununda ilk kez Shenmue ile birlikte keşfetmiştik. Rol yapma elementleri barındıran bir açık dünya yaşam simülasyonu olarak değerlendirebileceğimiz yapımda akıl almaz şeyler gerçekleşiyordu. Bir kere NPC olarak adlandırılan, yani kontrol etmediğimiz oyun içi karakterlerin kendi yaşam döngüleri bulunmaktaydı. Belirli saatlerde uyanıyor, işe gidiyor, mesailerini harcıyor ve ardından dükkanı kapatıp evlerine dönüyorlardı. Toplu taşıma araçlarının dahi belirli hareket saatleri vardı. Gündüz-gece döngüsü bulunuyor, farkı hava durumları gerçekleşiyordu. Tekrar belirtiyoruz, bugün bunlar sizin için standart haline gelmiş olabilir ancak 1999 yılı için çığır açan yeniliklerdi. Ancak yüksek bütçe her zaman çok iyi bir şey demek değildir. Tüm bunları yapabilmek için harcanan paralar satış rakamlarına istenen ölçüde yansımadığından zarar olarak döndü yapımcı ve dağıtıcı şirketlere. İki yıl sonra piyasaya çıkan Shenmue II için de durum değişmeyince, serinin üçüncü oyunu için 18 yıl beklenmek durumunda kalındı. Tüm bu şaşırtıcı özelliklere rağmen oyunun çok fazla satmamasının bazı sebepleri vardı elbette. Bir kere Dreamcast gibi sınırlı sayıda insana ulaşabilen bir konsola çıkarak kendi topuğuna sıkmıştı. Bu da yetmiyormuş gibi fazla Asyalıydı oyun, Avrupa ve Amerikalı oyunculara hitap etmekte zorluk çekiyordu. Buna rağmen sağlamlığı asla sorgulanamayacak inanılmaz bir kemik kitle edinmeyi başardı ve bu kitle, Kickstarter tarihinin en hızlı ve en yüksek rakamıyla başarıya ulaşan kampanyasını Shenmue III için gerçekleştirdi OLMASI GEREKEN VS. TALEP EDİLEN Shenmue III’ü nasıl değerlendireceğimizi belirlemekte oldukça zorlanıyoruz. Objektif bir pencereden baktığımız zaman, tarihin tozlu sayfalarında kalmış, günümüz oyun standartlarının hiçbirini yakalayamayan, en acemi gözün dahi kabaca bir bakış attığında 10-15 yıl öncesine ait olduğunu düşüneceği bir yapısı var oyunun. Sanki aradan 18 yıl geçmemiş de, ikinci oyundan üç yıl sonra yine Dreamcast için piyasaya sürülmüş gibi duruyor yapım. Hal böyle olunca hunharca eleştirmemek, yerden yere vurmamak için kendimizi zor tutuyoruz. Öte yandan romantik perspektiften baktığımızda ise durum bambaşka bir hal alıyor. Çünkü serinin fanatiklerinin istediği oyun tam olarak buydu! İkinci oyunun kaldığı yerden devam eden ve o havayı kesinlikle bozmayacak bir işle karşılaşmak istiyorlardı. Oyunun yapım maliyetini de bizzat bu insanların kendi ceplerinden karşıladığı düşünülünce, biz kim oluyoruz da; “Günümüz şartlarına uygun değil yalnız!” diye eleştiriyoruz diye sorgulamadan edemiyor insan. Belki de en iyisi, iki taraftan da bakabilmek olacak bu durumda… ÇAĞ DIŞI MEKANİKLER Üçüncü oyun, Shenmue II’nin tam olarak bittiği yerden başlıyor. Elbette en fil hafızalı insan bile olanı biteni unuttuğu için yapımcılar sağ olsunlar, yaşananları toparlayan bir özet eklemişler menüye. Babasının ölümüyle alakalı kendi intikam hikayesini devam ettiren Ryo, son olarak geldiği Bailu kasabasında Shenhua ile karşılaşmış ve onun da babasının kayıp olduğunu öğrenmişti. Kendi hikayesiyle bağlantılı olduğundan Shenhua ile bir araya gelip babasını bulma mücadelesi ile başlıyor oyunumuz. Eğer zamanında Shenmue serisini oynayabilmiş şanslı azınlıktaysanız, burada da nasıl bir yapımla karşılaşacağınızı az çok biliyor olmalısınız. Shenmue o bildiğiniz haritada bir sonraki görevin yerinin işaretlendiği açık dünya yapımlardan biri değil. Hikayeyi ilerletebilmek için doğru kişiye denk gelene kadar karşılaştığınız herkesle konuşmanız gerekiyor burada. Ve itiraf edelim; zamanında da yorucu olan bu sistem 2019 yılında resmen bir işkenceye dönüşüyor. Üstelik seslendirmeler ve diyaloglar da o kadar kötü ki, yani o kadar kötü ki… Arkadaşlarınızla toplanıp dile getirilen saçmalıklara kahkaha atabileceğiniz ayarda bir kalitesizlikten bahsediyoruz. Oyun dünyasının “The Room”u bu desek abartmış olmayız. Belki de bu yüzden serinin fanatikleri hiçbir şeyin değişmemesini bu denli ısrarla talep ediyor… HAYIRLI EVLAT SİMÜLASYONU Shenmue’nun temelde bir yaşam simülasyonu olduğundan bahsetmiştik. Bu da yemek yemeniz, uyumanız, işe gitmeniz ve para kazanmanız gibi gereklilikleri bünyesinde barındırıyor. Oyunun durmaksızın sizi yavaş ilerlemeye zorladığını ve bir şeylerle ilgilenmek durumunda bıraktığını belirtelim. Tüm o konuşmaları bir şekilde atlattınız ve görevi yerine getirmek mi istiyorsunuz? Bunun için ertesi günü beklemeniz, mesainizi yerine getirmeniz ve eve gidip uyumanız gerekiyor. Fazla zaman harcamayayım, eve koşarak gideyim mi diyorsunuz? Çok beklersiniz çünkü sağlık ve direnciniz için sürekli olarak yemek yemek durumundasınız. Yemek için para sahibi olmanız gerek. Para kazanmak için eşya taşımaktır, odun kırmaktır, balık tutmaktır gibi işler yapmalısınız. Kısacası; Shenmue sizin bir şeyleri hızlıca ilerletmenize asla izin vermiyor. Önce bir birey olarak topluma faydalı bir genç olacaksınız, ardından babanızın katilini mi buluyorsunuz ne haliniz varsa görebilirsiniz. Boşuna değil pek çok fanatiğin bugün bile Shenmue dendiğinde akıllarına gelen ilk şeyin forklift ile paket taşımak olması… HİÇ OYNAMADIYSANIZ SİZE GÖRE DEĞİL Kısacası Shenmue III, ilk iki oyunu sevenlerin arzuladığı ve özlediği her şeyi bünyesinde barındırıyor. Ancak geçtiğimiz 18 yıl içinde Shenmue ismiyle hiç karşılaşmamış oyunculara sunabileceği hiçbir ilgi çekici özelliği de bulunmuyor. Biz puanımızı 2019 yılında piyasaya çıkmış bir oyuna yaraşır şekilde veriyoruz. Ancak olur da oralarda bir yerlerde Shenmue III’ten haberdar olmayan ve ilk iki oyuna aşık birileri kaldıysa puana aldırış etmesin ve gitsin oynasın. Bu nostalji fırsatı bir daha kolay kolay ayağınıza gelmez. DETAYLAR Shenmue III içerisinde pek çok şey yapabileceğiniz bir açık dünya yaşam simülasyonu. Hem siz, hem de oyundaki tüm karakterlerin takip ettikleri bir gündelik rutini bulunuyor. Oyunda gerek karnınızı doyurmak, gerekse de bir şeyler satın almak için bolca paraya ihtiyacınız oluyor. Para kazanmak için de odun kırmak gibi pek çok angarya iş yapıyorsunuz. Her ne kadar öyle görünmese de karakterimiz bir savunma sporları sevdalısı ve oyun boyunca sürekli olarak dövüşüyorsunuz. Güçlenmek içinse devamlı olarak antrenman yapmalısınız. Shenmue III’ün en sıkıntılı tarafı ilerlemek için konuşmanız gereken doğru kişiyi bulmakta yatıyor. O kişiyi bulana kadar sayısız insanla uzun uzun konuşmak zorunda kalacaksınız. PUANLAMA