İnternet devi Google, Android Deprem Uyarı Sistemi’nin Kahramanmaraş depremlerinde doğru çalışmadığını söyledi.
Android Deprem Uyarı Sistemi, geçtiğimiz yıl olumsuz bir BBC araştırmasıyla gündeme gelmişti. Paylaşılan araştırmaya göre sistem 6 Şubat depremlerinde olması gerektiği gibi geniş çaplı bir uyarı yapamadı. Şirket, uyarının 6 Şubat gecesi saat 04.17’de meydana gelen deprem felaketinden önce milyonlarca kişiye gönderildiğini öne sürerken; BBC ise depremden etkilenen üç bölgede yaptığı araştırmalar sırasında bu uyarıyı aldığını belirten herhangi bir kişiye ulaşamadıklarını aktardı. BBC’nin sorularını yanıtlayan Google yöneticilerinden Micah Berman, sistemin çalıştığı konusunda ısrar ederken, “Sistemin devreye girdiğine ve uyarılar gönderdiğine eminiz” demişti. Yapılan yeni açıklamada ise sistemin Kahramanmaraş depremlerinde tam olarak doğru çalışmadığı kabul edildi. Bu konuda BBC şunları aktardı: “Google, 6 Şubat 2023’teki Kahramanmaraş depremlerinde erken uyarı sisteminin doğru çalışmadığını ve insanlara gerekli uyarıların yapılamadığını açıkladı. Google’ın algoritmaları doğru çalışsaydı, depremlerin merkez üslerine 157 kilometre çapında yaşayan yaklaşık 10 milyon kişi, en ciddi uyarı seviyesi olan ‘Harekete geç’ uyarısını alarak sarsıntı başlamadan önce önlem almak için 35 saniyeye kadar vakit bulabilecekti. Fakat 7,8 büyüklüğündeki ilk depremde bu uyarı yalnızca 469 kişinin telefonuna gönderildi. BBC’ye bilgi veren Google, yaklaşık 500 bin kişiye hafif sarsıntılar için hazırlanan daha düşük seviyeli bir uyarı gönderildiğini belirtti. İlk depremde hayatını kaybeden pek çok kişi, sarsıntıya uykuda yakalanmıştı ve erken uyarı almaları, binaları terk etmelerine veya önlem almalarına olanak sağlayabilirdi. Bunun gerçekleşmemesinin nedeni, Google’ın erken uyarı sisteminin depremin büyüklüğünü yanlış hesaplaması oldu.”
Bir Google sözcüsü konuyla alakalı olarak, “Her depremde öğrendiklerimizle bu sistemi geliştirmeye devam ediyoruz” dedi. Aktarıldığı kadarıyla uyarı sistemi 7,8’lik depremi başlangıç zamanından 7,1 saniye sonra 4,5 olarak tahmin etti ve maksimum gücü yalnızca 4,9 olarak gösterdi. Bu düşük tahmin telefonlara daha az acil tehlike uyarılarının gönderilmesine neden oldu. 7,5 büyüklüğündeki Elbistan depreminde ise ilk büyüklük tahmini 6,1 olarak duyuruldu. Sistemin bu depremler sırasında beklendiği kadar iyi çalışmadığını kabul eden Google, algılama algoritmalarını değiştirdiğini belirtti. Google, Android telefonların deprem uyarı sistemine yönelik son paylaşımında, 6,2 büyüklüğündeki İstanbul depremini merkeze alan dikkat çekici bir animasyon yayımlamıştı.
23 Nisan 2025 tarihinde İstanbul’da 6,2 büyüklüğünde ciddi bir deprem meydana geldi. Sevindirici bir şekilde herhangi bir büyük yıkıma ve can kaybına neden olmayan bu deprem, Android Deprem Uyarı Sistemi sayesinde bölgedeki Android telefon sahiplerine yaklaşık 10 ila 20 saniye arasında (konuma göre değişiyor) önceden bildirildi. Hâlen evden çıkacak kadar bir süre tanımayan sistem, yine de ilk şoka hazırlık, çocukların yanına gitme veya anlık bir saklanma için çok faydalı bulunuyor. Bu sistemi en son gündeme getiren ise Google tarafından paylaşılan burada ya da aşağıda izleyebileceğiniz kısa bir animasyon oldu.
Animasyonda telefonların sarsıntıyı algılayarak depremi nasıl tespit ettiği gösteriliyor. Sarı noktalar aktarıldığı kadarıyla sarsıntıyı hisseden Android telefonları temsil ediyor. Google’ın açıklamasına göre sarı daire P dalgasının (depremde daha hızlı yayılan ilk dalga), kırmızı daire ise S dalgasının (daha yavaş gelen ama daha yıkıcı olan ikinci dalga) konumunu gösteriyor. Google burada, “Telefonlar bazen deprem dışında da titreşim algılayabiliyor. Sistemi bu parazitleri filtrelemesi gerekiyor.” açıklamasını yapıyor. Şimdiye kadar 18.000’den fazla depremi tespit ettiği ve yaklaşık 100 ülkede milyonlarca kişiyi uyardığı belirtilen faydalı sistem, uzmanlara göre büyük oranda kararlı çalışıyor.
Peki bu Android Deprem Uyarı Sistemi tam olarak nasıl çalışıyor? Android telefonların içerisinde çok gelişmiş ivmeölçer gibi sensörler yer alıyor. Bu sensörler sayesinde telefonlar en ufak bir hareketi dahi iyi şekilde algılayabiliyor. Google bunu kullanarak Android telefonlardan bir deprem ağı kuruyor ve önceden bildirim geçebiliyor.