İnternet devi Google, sürpriz bir adım attı ve 2021’de kullanıma sunduğu Woolaroo isimli servisine Lazca desteği ekledi.
Woolaroo, Google Arts & Culture bölümünün hazırladığı yapay zekâ temeline sahip deneysel bir servis. Woolaroo sayesinde fotoğrafı çekilen nesnelerin tehlike altındaki 30 farklı dilde nasıl adlandırıldığı öğrenilebiliyor. Artık Lazca desteğine de sahip olan ve Gemini tarafından desteklenerek daha gelişmiş hale getirilen Woolaroo, şirket tarafından “Yerel dilleri keşfetmenin yeni bir yolunu sunuyor. Google AI teknolojisini kullanarak kameranızdaki nesneleri tanıyor ve tercüme ediyor.” şeklinde tanımlanıyor. Google’ın “Kadim Bir Medeniyetin Kalp Atışı: Lazcayı Korumak” başlığı altında yaptığı “Lazca” tanıtımı ise şöyle: “Lazca, Güney Kafkas dilleri ailesinin bir üyesi olup, Megrelce ile yakından, Gürcüce ve Svanca ile daha uzak akrabalık göstermektedir. Bu dilsel bağlar, antik Yakın Doğu’nun kültürel ve politik manzarasında önemli roller oynayan bölgeler olan Kolhis ve Lazika’nın antik krallıklarına dayanan ortak bir tarihi yansıtmaktadır. Dünyanın biyolojik çeşitliliği en yüksek bölgelerinden birinde yaşayan Lazlar, Batılı bilim insanlarının henüz keşfedemediği çeşitli bitkilerin isimlerini korumuşlardır. Zengin sözlü mirasına rağmen Lazca şu anda “kesinlikle tehlike altında” olarak sınıflandırılıyor.
Küreselleşme, kentleşme ve asimilasyon, ana dili konuşanların sayısının azalmasına yol açtı. Dilin yalnızca bir iletişim aracı değil, aynı zamanda bir halkın kolektif hafızasını, geleneklerini ve kimliğini taşıyan bir araç olduğu gerçeğinin farkına varılması, dili koruma gerekliliğini daha da belirgin hale getiriyor. Laz topluluğu, dillerini canlandırmak için teknolojiden yararlanma konusunda proaktif davranmıştır. Ortaokullarda Lazca dil dersleri ve Laz Enstitüsü tarafından düzenlenen çevrimiçi kurslar gibi eğitim girişimleri, yeni bir Lazca konuşan nesil yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Bu zorluklara yanıt olarak, Laz toplumu dillerini canlandırmak için teknolojiyi aktif bir şekilde kullanmaktadır.
Ortaokullardaki Lazca dersleri ve Laz Enstitüsü tarafından düzenlenen çevrimiçi kurslar gibi eğitim girişimleri, yeni bir konuşmacı nesli yetiştirmeyi hedeflemektedir. İlk kez Lazca sözlükler ve kitaplar erişilebilir hale gelmiş, topluluk atalarının dilini yaşatmak için klavyeler ve uygulamalar geliştirmektedir. Woolaroo, yenilikçi bir web uygulaması olarak, Laz dilini keşfetmek ve öğrenmek için etkileşimli bir platform sunarak bu çabalara katılmaktadır. Kullanıcıların nesnelerin fotoğraflarını çekip gerçek zamanlı Lazca çeviriler almasını sağlayarak, Woolaroo dil öğrenimini erişilebilir ve ilgi çekici hale getirmektedir.”