NASA, ISS’teki astronotların idrar ve terinin yüzde 98’ini geri dönüştürmeye başardı. Bu uzun uzay görevleri için önemli bir başarı oldu.
NASA, Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) içerisinde önemli bir başarıya imza attı, gelecek uzun süreli uzay görevler için kritik bir kilometre taşını geride bıraktı. Tahmin edebileceğiniz üzere ISS’e sürekli olarak taze su taşımak kolay ya da ucuz değil. Bu yüzden ISS’e çıkarılan suyun geriye dönüştürülmesi hayati önem arz ediyor. Bu konuda büyük bir ilerleme elde eden NASA, artık ISS’in ABD bölümünde kalan astronotların idrar ve terinin yüzde 98’ini geri dönüştürüyor. Bu geriye dönüştürülen su içilebilir yapıda olduğundan astronotlara sürekli olarak taze su götürmeye gerek kalmıyor. Eğer büyük bir sorun olursa elbette ISS’e su götürmek mümkün ancak uzun süreli uzay görevlerinde bu durum tamamen imkansız durumda. Bu yüzden yüzde 98 geri dönüşüme ulaşılması gelecek için çok kilit görülüyor, ISS’in daha önce yüzde 93 ile yüzde 94 seviyelerinde geri dönüşüm düzeyine sahip olduğu belirtiliyor. Kurum bu başarıya ISS’teki Çevresel Kontrol ve Yaşam Destek Sistemi (ECLSS) ile ulaşıyor, ECLSS’nin bir bölümü aktarıldığı kadarıyla istasyon mürettebatının günlük görevlerini yerine getirirken oluşturduğu nemi dahi yakalıyor. Sistemin “UPA” bölümü ise direkt olarak astronot idrarını filtreleyerek temizliyor ve içilebilir hale getiriyor. Uluslararası Uzay İstasyonu’nun yaşam destek sistemlerini yöneten ekibin bir parçası olan NASA’dan Christopher Brown başarı hakkında, “Bu, yaşam destek sistemlerinin evriminde ileriye doğru atılmış çok önemli bir adım” dedi ve ekledi: “Diyelim ki istasyonda 100 pound su topluyorsunuz. Bunun iki pound kadarını kaybediyorsunuz ve geri kalan yüzde 98’i dönüp durmaya devam ediyor. Bunu çalışır halde tutmak oldukça müthiş bir başarı.” Konu hakkında konuşan NASA’nın ECLSS sistem yöneticisi Jill Williamson ise, “Görevlerde ne kadar az su ve oksijen taşımak zorunda kalırsak, uzay araçlarına o kadar fazla bilim ekipmanı ekleyebiliriz” diyor.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
Uluslararası Uzay İstasyonu 2030 yılından sonra aramızda olmayacak. İstasyon zor ancak eğer sürpriz bir değişiklik olmazsa 2031 itibarıyla emekliye ayrılacak. Çok uzun yıllardır büyük hizmetlerde bulunan ancak artık emeklilik yaşına ulaşan ISS, daha önce yapılan açıklamaya göre güvenli bir şekilde Dünya’ya düşürülerek yok edilecek. Böyle büyük bir yapının yörüngede kontrolsüz olarak dolaşmasını elbette istemeyen NASA, süreç için planlar yapıyor ve bu planlar için de geçtiğimiz aylarda 180 milyon dolarlık bir bütçe belirledi. ISS’i Dünya’ya düşürme planını “çekici” olarak kullanılacak bir uydu / uzay aracı aracılığıyla yapmayı hedefleyen kurum, ISS’i spesifik olarak Pasifik Okyanusu’nda yer alan “Point Nemo” adı verilen uzay aracı mezarlığına batıracak. ISS sonrasında ABD alçak dünya yörüngesinden tamamen ayrılmayacak, ISS’in yerini özel uzay istasyonları alacak. Şu an bu konuda çalışan birçok farklı firma bulunuyor, bunlar arasında Voyager, Nanoracks ve Lockheed Martin üçlüsü de yer alıyor.
